Sinh ra và lớn lên ở Tunisia với tình yêu lớn dành cho điện ảnh, Leïla Menchari là một người kể chuyện khác thường. Bà đã đi khắp nơi để mang cả thế giới thu gọn trong khung cửa sổ trưng bày của Hermès tại số nhà 24 trên con phố Saint-Honoré, Paris. Leïla Menchari đã đồng hành cùng Hermès trên một cuộc hành trình dài 48 năm với những cột mốc khó quên.
Menchari và Hermès là hai cái tên không thể tách rời, luôn mang đến nhiều bất ngờ cho công chúng. Mối quan hệ gắn bó gần nửa thế kỉ này được xây dựng trên nền móng như thế nào, thưa bà?
Với tôi, Hermès là một gia đình, nơi đã cho tôi tất cả mọi thứ. Năm 1961, tôi tốt nghiệp Học viện Mỹ thuật Quốc gia (Nationale Supérieure des Beaux-Arts); Giám đốc Thiết kế cửa sổ trưng bày của Hermès lúc đó, bà Annie Beaumel, đã đồng ý nhận tôi sau khi xem những bức vẽ của tôi. Tôi hiểu may mắn đã mở cánh cửa cho mình. Hermès đã cho tôi cơ hội xây dựng sự nghiệp mà vẫn có thể tiếp tục theo đuổi giấc mơ nghệ thuật. Hermès giống như “lưới tình” tuyệt vời nhất trong cuộc đời tôi.
NTK Leïla Menchari – Giám đốc thiết kế cửa sổ trưng bày của Hermès tại Flagstore Saint-Honoré, Paris
Công việc thiết kế những khung cửa sổ trưng bày của Hermès đặt ra cho bà những thử thách gì?
Cửa sổ trưng bày là một câu chuyện và có rất nhiều cách kể. Cửa sổ lớn nhất giống như một nhà hát phải có bối cảnh phù hợp với toàn bộ câu chuyện mà nhà mốt muốn truyền tải. Tôi từng theo học thiết kế bối cảnh nhà hát tại Học viện Mỹ thuật, nhưng công việc này khó hơn nhiều: không có câu chữ diễn đạt, không có cử động minh họa. Cùng lúc bạn phải đảm nhiệm nhiều vị trí: thiết kế, họa sĩ, nhà soạn nhạc, đạo diễn… Có lần tôi thực hiện một thiết kế cửa sổ trưng bày vô cùng đơn giản: một bãi biển, những con sóng được mô phỏng bằng đá cẩm thạch trắng, một cặp kính râm, bộ đồ bơi và… mùi hương Eau d’Orange Verte. Jean-Louis Dumas, Chủ tịch của Hermès lúc bấy giờ, đã nói: “Leïla, không có gì trong khung cửa sổ này cả!”. Nhưng ngay sau đó, ông bắt gặp một người phụ nữ đi ngang cửa hàng, bà dừng lại vì mùi hương nước hoa, và chẳng bao lâu đã có rất đông người đến đây.
Điều quan trọng là khơi gợi được điều mà mọi người thích bằng cách kể chuyện khác biệt. Đó cũng là cách chúng tôi thực hiện triển lãm “Hermès à tire-d’aile – Les mondes de Leïla Menchari” (Hermès trong nháy mắt – Thế giới của Leïla Menchari) tại Grand Plais vừa qua: vẫn là những đồ vật quen thuộc nhưng trong không gian hoàn toàn mới lạ.
Không gian trưng bày đặc sắc trong triển lãm “Hermès à tire-d’aile – Les mondes de Leïla Menchari” tổ chức tại Grand Palais, Paris do Giám đốc Thiết kế Leïla Menchari thực hiện
Bà có thể chia sẻ về thiết kế cửa sổ trưng bày đáng nhớ nhất của mình không, thưa bà?
Với tôi, tất cả những thiết kế cửa sổ trưng bày cho Hermès đều đáng nhớ theo những cách khác nhau. Điều thú vị là thiết kế kỳ công nhất lại là thiết kế đơn giản nhất. Ví dụ, với chủ đề “Năm của những vì sao và thần thoại”, tôi đã nhờ nghệ sĩ điêu khắc trên chất liệu kim loại Albert Féraud, một người bạn từ Học viện Mỹ thuật, tạo nên một cơn mưa sao băng cho cửa sổ trưng bày. Và ông ấy đã sáng tạo một tác phẩm xoay chuyển trong không gian vô cùng độc đáo. Ngoài ra, cũng phải kể đến sự trợ giúp của những nhà xưởng thủ công. Tôi biết chẳng dễ gì để mọi người có thể hiểu được trọn vẹn sự “điên rồ” trong đầu tôi, điều đó cũng giống như bạn không thể nào lý giải được một giấc mơ! Thế nhưng họ chưa bao giờ từ chối bất kỳ yêu cầu nào của tôi, họ luôn nói: “Để chúng tôi xem nhé Leïla, chúng tôi sẽ thử mọi cách.”
Chúc bà tiếp tục thành công với giấc mơ của mình tại Hermès! Cảm ơn bà!
Leïla Menchari say mê công việc thiết kế cửa sổ trưng bày cho cửa hàng Hermès trên đường Saint-Honoré ở Paris. Ảnh chụp năm 1985.
Leïla Menchari & những cột mốc
1961: Leïla Menchari trở thành trợ lý của Annie Beaumel – Giám đốc Thiết kế cửa sổ trưng bày tại cửa hàng Hermès ở Saint Honoré, Paris.
1978: Trở thành Giám đốc Thiết kế cửa sổ trưng bày tại cửa hàng Hermès ở Saint-Honoré cũng như chịu trách nhiệm về màu sắc cho các sản phẩm lụa.
1990: Đến Nhật Bản gặp gỡ những nghệ nhân tại đây.
1999: Xuất bản cuốn sách “The Hermès Shop Windows – Tales of a wanderer”.
2003: Nhà sáng chế nước hoa Jean-Claude Ellena mang đến mùi hương Un Jardin en Méditerranée, lấy cảm hứng từ khu vườn của Leïla Menchari ở Tunisia.
2007: Bà đi dọc Ấn Độ qua New Delhi, Mumbai, Jaipur, Jodhpur, Udaipur để tìm kiếm những bí quyết thủ công nhà nghề.
2008: Bộ phim tài liệu “M par M (Menchari by Monreau)” của Josée Dayan ra mắt.
2010: Cuốn sách “Orient-Hermès voyages de Leïla Menchari” được xuất bản.