Saint Laurent – ĐẳNg CấP Nhà Mốt Tiên Phong

Quỳnh Anh Đỗ

6 năm trước

Phong độ là nhất thời, Saint Laurent là mãi mãi – hay câu chuyện về đẳng cấp trường tồn qua hai đời giám đốc sáng tạo

Hedi Slimane và Anthony Vaccarello

Vào năm 2013, tạp chí Complex từng có một cuộc chuyện trò khá thú vị với G-Dragon – biểu tượng của làn sóng Hallyu vào thời điểm bấy giờ, đồng thời cũng là một trong những fashionisto hàng đầu thế giới. Cuộc nói chuyện có nhắc tới các thương hiệu thời trang mà anh ưa thích, và trong số những nhà mốt nổi bật vào thời điểm đó như Rick Owens, Ambush, Thom Browne hay En Noir, cái tên đầu tiên được gã trai mặc đẹp trân trọng đề cập tới chính là Saint Laurent Paris.

“Tôi không thực sự thích nhãn hiệu này khi nó còn là YSL, nhưng sau đó đã hâm mộ cuồng nhiệt khi nó đổi tên thành Saint Laurent, bởi tôi là một fan của Hedi Slimane.” – G-Dragon đã nói như vậy về SLP.

Vào năm 2012, trước sự thích thú của người yêu thời trang toàn thế giới, Hedi Slimane trở thành giám đốc sáng tạo của YSL, đem theo cá tính và phong cách dị biệt sang ngôi nhà mới nơi kinh đô ánh sáng. Trong suốt 4 năm cống hiến tận lực cho thương hiệu Saint Laurent Paris, Hedi đã khuynh đảo giới thời trang, liên tục chinh phục từ Âu sang Á để rồi được tôn sùng như vị Chúa mới của phong cách “grunge” bụi bặm, quyến rũ. Thế rồi vào ngày Cá tháng Tư năm 2016, Hedi chính thức rời khỏi SLP, nhường lại vương vị cho nhà thiết kế đến từ Bỉ Anthony Vaccarello; động thái này đã khiến nhiều người lo lắng rằng Saint Laurent rồi sẽ trở thành Ain’t Laurent, sẽ tụt dốc không phanh như Dior Homme sau khi đánh mất Slimane vào năm 2007. Người yêu thời trang trên tàn thế giới lại được dịp hồi hộp đợi chờ màn trình diễn đầu tiên của Vaccarello dưới cái tên nguyên bản “Yves Saint Laurent” (#YSL01) vào tháng Mười cùng năm.

Và rồi, Anthony Vaccarello đã đánh đổ tất cả những định kiến ấy bằng một nụ cười chiến thắng.

Saint Laurent dưới thời Vaccarello – kỷ nguyên của những nhục cảm thượng đẳng

Vào thời điểm nhậm chức, Vaccarello đã nhẹ nhàng nói rằng: “Tôi muốn tạo nên những niềm vui. Tôi muốn thổi vào Saint Laurent một luồng sinh khí mới, khác với những gì Hedi đã làm.” Nói thì dễ, làm mới khó, nhất là khi cái bóng của Slimane vẫn còn quá áp đảo vào năm 2016 với 30% tăng trưởng doanh thu vào quý 4 năm 2015. Ấy vậy mà Anthony đã làm được, thậm chí làm rất tốt bằng cách thức mà không ai ngờ đến – du hành thời gian.

Nhiều người nhận xét, sự thành công bất ngờ của Gucci ở thời điểm hiện tại nằm ở việc tận dụng được các giá trị hoài cổ trong khi đan xen và giữ vững phong cách bất biến riêng của hãng. Thế nhưng điều đó đã được Anthony thực hiện từ 2 năm trước khi thay vì giới thiệu đến công chúng những gì mới mẻ cách tân nhất, ông lại quay ngược đồng hồ tìm về với ký ức xưa cũ tên Paloma Picasso – bóng hồng từng truyền cảm hứng cho bộ sưu tập đình đám “Scandal” năm 1971 vốn gây tranh cãi dữ dội. “Sững sờ” là cảm giác mà nhiều người thừa nhận sau khi chiêm ngưỡng những mẫu thiết kế lệch vai cùng phần tay phồng, đi kèm với quần jeans tinh tế cùng áo bustier xẻ ngực lấp ló trong jacket nam. Vaccarello lật ngửa ván bài của mình với làng thế giới từ những con ách đầu tiên, tự tin ngầm tuyên bố rằng bản thân đã lãnh hội được những bí mật trong lòng các ‘atelier’ của Saint Laurent rồi dùng chúng như cánh tay phải thân quen.

Một hình ảnh trong chiến dịch quảng cáo #YSL01 – đánh dấu một kỷ nguyên mới của Saint Laurent

Saint Laurent trên cán cân đẳng cấp: “Yves” hay là “Paris”?

Cần phải nói thẳng là bên cạnh việc Saint Laurent đang bị Hedi Slimane úp bóng vào năm 2016, Anthony có không ít may mắn khi đến với YSL vào thời kỳ “hậu khủng hoảng” thời trang 2014 – 2015, khi mà sức mua của thị trường bắt đầu nhích dần lên. Vậy nhưng, con số 1,502 tỷ Euro doanh thu năm 2017 của thương hiệu này chắc chắn không chỉ đến từ việc thị trường đã dễ thở hơn; không có yếu tố khách quan nào đủ lớn để kích cầu tới 23,11% lợi nhuận của hãng so với năm 2016. Lý do chính giải thích cho thành công rực rỡ mà YSL giành được trong suốt năm 2017 cho tới tận cuối quý I năm 2018 chỉ gói gọn trong cụm từ ngân nga đẹp đẽ: “Anthony -Vaccarello”.

Câu hỏi được đặt ra ở đây là, cả Hedi Slimane lẫn Anthony Vaccarello đều đã đem đến những tăng trưởng thần kỳ cho Saint Laurent, vậy cách thức của họ có gì khác nhau?

Trước hết, hãy lại nói về Slimane.

Cần phải công nhận rằng gã trai từng bỡn cợt Karl Lagerfeld đã thay đổi đến tận gốc rễ của Saint Laurent để tái sinh thương hiệu này với năm gạch đầu dòng sau đây:

Xóa bỏ cái tên Yves
Hồi sinh kỷ nguyên Rock Chic.
Xóa nhòa lằn ranh giới tính trong thời trang.
Đưa trụ sở nhà mốt xứ Paris về Los Angeles.
Định nghĩa lại khái niệm “phục sức sang trọng”

Vậy là dưới thời đại của Slimane, Saint Laurent trở nên tươi mới hơn bao giờ hết khi liên tục cho ra đời những sản phẩm mang hơi hướng đương đại ngọt ngào và rực rỡ. Việc xóa bỏ cái tên Yves mộng mơ cũng như chuyển trụ sở về SoCal khiến cho cái “vibe” của Saint Laurent giai đoạn 12-15 gắn chặt với âm nhạc Rock n Roll hoài cổ nhưng chưa bao giờ chết, nghệ thuật nhiếp ảnh, bản sắc Mỹ thời thượng và một chút hơi thở đường phố quen thuộc. Nếu như Gucci hay Balenciaga cho tới tận năm 2016 – 2017 mới nhận ra mình đã bỏ quên những yếu tố “đời thường suồng sã” trong các thiết kế của mình thì Hedi đã đủ cấp tiến để mang đến cho SLP những thay đổi đó từ năm 2012. Nói cách khác, ông đã thành công bằng việc phá bỏ những chuẩn mực cũ của YSL, để rồi sau đấy tới lượt Anthony Vaccarello thành công bằng việc… đập bỏ SLP.

Bây giờ, hãy nói về Vaccarello.

Với ít nhiều ẩn ý, Vaccarello từng trả lời phỏng vấn rằng “Saint Laurent chính là Paris.” Việc xóa bỏ chữ “Paris” và hồi sinh “Yves” phần nào đã nói lên chủ trương của Anthony khi ông tiếp quản Saint Laurent – khôi phục những giá trị nguyên bản và đẳng cấp bất biến của nhà mốt 57 năm tuổi. Bản thân màn chào sân của Vaccarello đã lấy cảm hứng từ bộ sưu tập “Scandal” đình đám năm 1971 của Yves; những định hướng sản phẩm tiếp theo của Saint Laurent cũng được Vaccarello đề cao những giá trị cao cấp xa xưa của phục trang – từ chất liệu cho tới đường kim mũi chỉ, và trên hết là thần thái sang trọng, quyến rũ với tông đen chủ đạo thường xuyên, khác với một Saint Laurent từng rực rỡ sắc màu dưới bàn tay Hedi. Và bạn có nhận ra điều đặc biệt gì đã vô tình xảy ra ở bước chuyển tiếp giữa Slimane và Vaccarello không? Chính xác, nhờ có hai gã quái kiệt này mà Saint Laurent đã luôn đi trước thời trang thế giới một bước. Khi thời trang thế giới đang tồn tại một rào cản quá lớn giữa “thời trang sàn diễn” và “sân khấu đường phố”, Hedi Slimane đã đưa chất đương đại Mỹ vào các thiết kế trứ danh của mình, hô biến Saint Laurent thành kẻ thống trị từ high-end cho tới street-style kiểu cao bồi, rocker; và giờ đây, khi Gucci, Balenciaga hay nhiều gã hậu bối như Fear of God hay Off-White nhập cuộc vào sân chơi dang dở của Slimane thì Anthony Vaccarello lại đi trước một bước dài – đem về những thiết kế cầu kỳ, phá cách mang hơi hướng sang trọng pha chút hoài cổ. Việc đứng tách biệt với sự xô bồ của thời trang thế giới đã khiến Saint Laurent vô tình mà hữu ý – trở thành kẻ tạo ra xu hướng chứ chẳng cần vất vả chạy theo ý thích của số đông.

Phong độ là nhất thời, Saint Laurent là mãi mãi

Có lẽ, nếu xem xét dưới góc độ “người yêu thời trang” thay vì “tín đồ thời trang”, Saint Laurent sẽ trở nên tuyệt vời hơn rất nhiều; bởi vì tín đồ là những kẻ có đức tin, và có kẻ chọn tin vào Vaccarello, người lại tôn thờ Hedi Slimane. Còn nếu nhìn tất cả bằng con mắt của một người yêu thời trang, yêu cái cách mà nó biến đổi theo từng hơi thở của cuộc sống, bạn sẽ thấy hành trình trong 6 năm – 2 đời giám đốc sáng tạo – của Saint Laurent thực sự rất thú vị. Vượt qua những ngày tháng thách thức mà bất cứ thương hiệu nào cũng phải đau đầu tìm cách cân đối giữa doanh số, lợi nhuận cùng cá tính thương hiệu dị biệt; đứng vững trong thời đại các hãng thời trang cao cấp vật lộn trong cuộc chiến với fast-fashion, Saint Laurent giờ đây đã trở thành cái tên đảm bảo cho đẳng cấp của bất cứ ai khoác lên mình trang phục của nhà mốt xứ Paris. Cái tên đứng đầu bảng xếp hạng doanh thu năm 2017 có thể không phải là Saint Laurent, thế nhưng phong độ là nhất thời, còn đẳng cấp là mãi mãi; nhà mốt mang tên Yves sẽ luôn là kẻ tiên phong, giống như hình ảnh bước chân lịch sử trên chiếc áo khoác Moon Jacket của Saint Laurent Paris năm nào.